Cultura21 (Kulturo21) estas la platformo por la promociado ante kulturan shanjijon en la senco de dauropov(ec)a, sociekologia shanjijprocezo, t.e. por kultura evolu(ig)o de socioy & vivostiloy. La termino “dauropoveco” esprimas la malvastan konekton inter sociala yusteco, paco, demokratio, memdeterminado, ekologio kay la kvalito de vivo. Por atingi chi celoyn ni bezonas kulturan strategion de dauropoveco, kiu bazijas sur la supozo, ke la amaskomunikiloy, la artoy, la edukado, la komunikado kay la organizay formoy samkiel la homay emocioy ludas decidayn roloyn en la procezoy de soci(al)a shanjijo.
La pley multay indikiloy de la “tuttergloba krizo” ankorau ne montras iun signon de plibonijo. La alarma faktoro estas ne nur, ke tiuy chi problemoy havas strukturrilatayn kauzoyn, sed ankau, ke antauay alpashoy kay eksperimentay solvoy koncerne la krizon pruvis neadekvatay, fokusinte kurttempovizie kay ech kiel parto de la problemo.
Por venki la tuttergloban krizon
La fina ambicio por dauropoveca disvolvigo estis venki la tuttergloban krizon. La lasta karakterizijas per socialay, ekonomiay kay ekologiay dimensioy, kiuy necesigas integritayn solvoyn. Sed post la neplenumitay esperoy de la 1992-a UN-konferenco pri Medio kay Evoluigo en Rio de Zhaneyro la debato pri dauropoveco stagnis:
- La ekologia moderniga alpasho, kiu restas populara en la naciay politikocirkloy, modernismay intelektuloy, zorgemay multnaciay firmaoy kay internaciay institucioy, fiksijis en la fokuso de la publika atento kay en la fokuso de agado lau dezayno kay efektivigo de novay teknologioy. Ji kreis lingvon de racieco kay efikeco, kiu kantis al la koroy de burokratoy, chu publikay au privatay.
- La “farado-kiel-chiam”-(“business-as-usual”-)mentaleco, kiu prilojas pley multe da socialay, ekonomiay kay primediay politikoy, fortenadis gravayn temoyn de la mondperceptado kay vivostilshanjijoy.
- La radikale alternativay movadoy kiel ekz. memsuficheco, ‘Decroissance’ (= vivo transe de kreskado kay konsumo), ekologiay utopioy, fokusinte sur denuncado ante ekonomian kreskadon, fiaskis efike shanji la fortan konkuradon inter la sociala, ekologia kay ekonomia dimensioy pri evoluigo kiel praktikata mondvaste.
Chi alternativay movadoy restis nepopularay kay ofte konfliktas kun dominay interesoy. Krom tio, ilia proksimeco al la revoluciay diskursoy de la antauay yarcentoy miskreditas ilin en la epoko de postmodernay scenaroy. Devas esti trovatay novay formoy por la tuttergloba diskurso por restarigi kay formi jian legitimecon.
La kultura dimensio de dauropoveco
La celo por superi la tuttergloban krizon kay la debaton pri dauropoveco necesigas novayn alpashoyn. En la lastay yaroy la kultura dimensio de evoluigo substrekatis de kelkay aguloy, engajijantay en la diskutoy pri dauropoveco. La tuttergloba krizo havas kulturayn radikoyn. Pro tio jia solvo necesigas kulturayn alpashoyn. La voyo al pli dauropoveca evoluigo ante la nuntempayn socioyn estas intime konektata al postkoloniisma repensado ante la uestan civilizmodelon.
Chi repensado devas superi la mekanisman trompijadon en nia materialisma perceptado ante la realon, samkiel la ekonomie centrijantan koncepton pri la antauenigo de la socioy, la materialisme difinita koncepto pri richeco kay bonsttato kay la ekspanisva fascino kun kontrolo super la naturo. Same ji devas trarompi la fragmentijon de komprenado, kiun lineara kauzeco (baze de epistemologia nivelo) kay sociala diferencijo (baze de socia nivelo) alportis al scioy kay konoy.
Ech pli multe ol siay ideologiay enhavoy, la potenco de la aktuala globaliziga(tutmondiga) modelo bazijas sur la influoy de la amaskomunikiloy kiel kultura sistemo. Ne eblas imagi tuttergloban merkaton kay kulturon sen amaskomunikiloy. La socie konstruita vero de la “tutmonda nun” estas forte konsistigata per amaskomunikiloy kay kontrolatay de ili. Spektaklado kay simulakroy (iluziazhoy) de amaskomunikile perata spertado strukturas la instituciadon de la kulturoy de globalijo.
Apertay lernkulturoy
Kontraste, nur malfermita lernoproceza lernkulturo en aperta sistemo estas dauropoeva. Efektive, kiel la teorioy pri komplekseco postulas, sole autoekoorganizado povas permesi al viva sistemo subteni sin mem (dauropovecijadi). Sed la domina kulturo estas fermita kay ji postulas, ke ji povas senfine transformi la realon-medion per potenca teknologio (inklude de la mamaskomunikiloy) .
